İnşaat All Risk Sigortası (CAR)

Baraj, yol, köprü, konut ve fabrika gibi altyapı/üstyapı projelerinde, inşaat süresi boyunca şantiye içi ani ve beklenmedik hasarları ve üçüncü şahıslara verilebilecek zararları teminat altına alan proje bazlı kapsam.

İnşaat All Risk Sigortası Nedir?

İnşaat All Risk (CAR - Contractors' All Risk) Sigortası; baraj, yol, köprü, tünel, konut, fabrika ve altyapı projeleri gibi geniş bir yelpazede, inşaat sürecinde meydana gelebilecek ani ve beklenmedik fiziksel zararları (şantiye içi maddi hasar) ve üçüncü şahıslara verilebilecek bedeni/maddi zararları poliçe limitleri dahilinde teminat altına alan, proje bazlı özel bir sigortadır.

Kapsamın Yapısı

Sigorta kapsamı; inşa edilecek işler, şantiyedeki malzeme ve ekipmanlar, geçici yapılar, şantiye tesisleri ve üçüncü şahıs sorumluluğu bileşenlerinden oluşur. İstenirse iş durması (ALOP/DSU), deprem ve mevcut mülkiyet gibi kritik riskler ek teminatlarla dahil edilebilir.

Kimler İçin Uygundur?

İnşaat projesinin sahibi, geliştiricisi ve uygulayıcısı olan tüm taraflar için gereklidir:

  • Müteahhit ve Yükleniciler: Ana yüklenici, alt yükleniciler ve konsorsiyumlar.
  • Yatırımcı ve İşverenler: Projenin sahibi (Principal) ve proje geliştiriciler.
  • Proje Türleri: Altyapı–üstyapı, enerji, ulaştırma, endüstriyel tesisler, konut ve ticari yapılar.
  • Sözleşme Tipleri: EPC/EPCM sözleşmeleri ve anahtar teslim taahhüt işleri.

Kapsamın Ana Bileşenleri

1) Mal (Şantiye İçi) Teminatı

İnşa edilen işin ve şantiye alanındaki varlıkların fiziksel hasarı:

  • Doğal Afetler: Yangın, yıldırım, infilak, sel–su baskını, fırtına, dolu, heyelan, deprem (ek kloz ile).
  • Operasyonel Riskler: Çökme, devrilme, inşaat/işçilik hatası sonucu ani meydana gelen hasarlar.
  • Diğer Riskler: Vandalizm, hırsızlık (şartlı), şantiye malzemeleri, kalıp–iskeler ve geçici yapılar.
  • Ek Giderler: Enkaz kaldırma ve kurtarma masrafları (limitli).
2) Üçüncü Şahıs Mali Sorumluluk (TPL)

Şantiye faaliyetleri sırasında üçüncü kişilerin maruz kaldığı zararlar:

  • Üçüncü şahısların uğrayabileceği bedeni zararlar ve maddi hasarlar.
  • Manevi tazminat talepleri (ülke uygulamasına göre teminatlanır).
  • Çapraz sorumluluk ve komşu parseller için teminat (şartlı/limitli).
3) Bakım Dönemi Teminatı

Geçici kabulden sonra, poliçede belirtilen süre boyunca (tipik 12/24 ay):

  • Bakım sürecinde işveren bildirimine konu defekt sonrası hasarlar.
  • Yapımcı ziyaretleri esnasındaki kazalar (bakım tipine göre değişir).
Ek Teminatlar (Opsiyonel Modüller)

Projenin risk profilini tamamlamak için özel olarak eklenebilen teminatlar:

  • Deprem, Volkanik Aktivite, Tsunami (CAT): Bölge riskine göre ek kloz ve muafiyetlerle dahil edilir.
  • Mevcut Mülkiyet (Existing Property): Şantiye çevresindeki mevcut yapı/altyapının zarar görmesi.
  • Escalation (Kâr/Enflasyon Farkı): İnşaat süresince maliyet artışlarına karşı ek yüzde koruması.
  • İş Durması / Kâr Kaybı (ALOP/DSU): Teminatlı bir fiziksel hasar nedeniyle projenin gecikmesi sonucu gelir/kira kaybı.
  • Mühendislik Klozları (LEG 1/2/3): Tasarım, malzeme veya işçilik kusurundan doğan hasarların teminatlanma seviyesini belirler.
  • Hırsızlık Genişletmesi: Güvenlik şartları (CCTV, çit) sağlandığında genişletilmiş hırsızlık teminatı.

Hariç Kalan Haller (Örnek)

Poliçenin temel mantığı gereği kapsama dahil olmayan riskler:

  • Kasıt ve Ağır İhmal: Sözleşmeye/standarta aykırı çalışma, kasıtlı ve ağır ihmal sonucu oluşan zararlar.
  • Doğal Kusurlar: Aşınma, yıpranma, korozyon, malzemenin kendi ayıbı (inherent defect).
  • Finansal Kayıp: Sırf gecikme ve finansal kayıplar (ALOP/DSU alınmadıkça).
  • Tasarım Hatası: Tasarım kusuru sonucu yalnızca hatalı kısmın yeniden yapım maliyeti (LEG klozuna bağlıdır).
  • Sözleşmesel Garanti: İşveren/müteahhidin sözleşmesel performans garanti taahhütleri.

Sigorta Bedeli ve Limit Mimarisi

Poliçenin doğru kurgulanması, proje maliyetinin ve sorumluluk riskinin eksiksiz hesaplanmasına dayanır:

Limit Yapısı
  • Sigorta Bedeli (Mal): Kontrat fiyatı + gümrük–nakliye + montaj/kurulum + vergiler + escalation yüzdesi.
  • Üçüncü Şahıs Limitleri: Bedeni, maddi ve manevi tazminatlar için olay/kişi/agrega limitleri ayrı ayrı belirlenir.
  • ALOP/DSU: Beklenen brüt kâr/kira/gelir ve sabit giderler; hasar sonrası bekleme süresi (time excess) tanımı önemlidir.
  • Muafiyet: Dosya başı sabit/yüzdesel muafiyet uygulanır; Deprem gibi CAT risklerinde muafiyet oranları daha yüksektir.

Poliçe Süresi ve Dönemler

  • İnşaat Dönemi: Yer teslimi/şantiye mobilizasyonu ile başlar, geçici kabule kadar sürer.
  • Bakım Dönemi: Geçici kabul sonrası başlar (tipik 12/24 ay). Bakım tipi (Tip A, B, C) poliçenin kapsamını belirler.
  • ALOP/DSU Dönemi: Gecikme ölçümünde esas alınan tamamlama/işletmeye alma tarihine bağlıdır.

Prim (Fiyat) Nasıl Belirlenir?

Prim hesaplamasında projenin teknik riskleri ve yönetimi ön plandadır:

  • Proje Tipi ve Büyüklüğü: Baraj, tünel, yüksek katlı yapı vb. projenin karmaşıklığı.
  • Coğrafi ve Jeoteknik Risk: Zemin etüdü, deprem/sel riski, yeraltı su seviyesi.
  • Risk Yönetimi Seviyesi: Şantiye güvenlik önlemleri, geoteknik kontroller, yüklenici referansları.
  • Ek Kapsamlar: Deprem, ALOP/DSU ve mevcut mülkiyet gibi ek klozların varlığı.

Risk Mühendisliği ve Şantiye Güvenliği

Kapsamın etkinliği için kritik olan kontrol ve uygulama alanları:

Teknik ve Zemin Güvenliği
  • Geoteknik Güvenlik: Zemin etüdü, iksa projeleri, yeraltı suyu kontrolü.
  • Su Yönetimi: Sel taahhüt planı, drenaj ve pompa–jeneratör yedekleri.
  • Kaldırma Operasyonları: Vinçlerin zemin taşıma kapasitesi ve rüzgâr limiti kontrolleri.
Operasyonel Kontroller
  • Sıcak İşler İzni: Kaynak ve kesim işleri için Hot Work Permit ve yangın nöbeti.
  • Hırsızlık Önlemleri: Çit, aydınlatma, CCTV, giriş–çıkış kontrolü ve vardiya nöbeti.
  • Komşu Parsel Planı: Üçüncü şahıs maruziyetini azaltacak uyarı levhaları, bariyer ve yönlendirme.

Hasar ve Tazmin Süreci – Adım Adım

  1. Olay ve Güvenlik Yönetimi
    Bölgeyi izole edin, ikincil hasarı önleyin (pompa, destek), yaralılara müdahale ve derhal ihbar.
  2. Geçici Onarım ve Belgeleme
    Zarar azaltma amaçlı geçici onarım/koruma masraflarını belgelendirin. Poliçe numarası, olay özeti ve fotoğrafları sigortacıya iletin.
  3. Ekspertiz ve Belgeleme
    Hasarın nedeni, onarım metodu ve maliyet tespiti için eksper atanır. İş programı, sözleşme, hakedişler ve zemin etüdü gibi tüm teknik evrakı hazırlayın.
  4. Tazmin ve Kapanış
    Onaylı onarım metodu ile ilerleme kaydedilir. Değişen süreler ALOP/DSU hesaplamasında kullanılır. Mutabakat ve ödeme sonrası rücu işlemleri takip edilir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

İnşaat All Risk (CAR), ağırlıklı olarak inşaat işlerini (altyapı, üstyapı, betonarme, yol vb.) kapsar. Montaj All Risk (EAR) ise, makine–ekipman montajı, denemesi ve testi ağırlıklı projeler için uygundur. Karma projelerde, projenin ağırlığına göre uygun poliçe seçilir veya hibrit kurgular oluşturulur.

Evet. Üçüncü Şahıs Mali Sorumluluk (TPL) modülü, CAR poliçesinin temel bileşenlerinden biridir ve şantiye faaliyetleri nedeniyle üçüncü kişilere verilen bedeni veya maddi zararları kapsar. Ancak, bu teminat için olay ve agrega limitleri poliçede ayrıca belirlenir ve komşu parsel riskleri için özel limit talep edilmesi gerekebilir.

Hayır. Deprem ve sel (su baskını), genellikle ek klozlar ile poliçeye dahil edilen CAT (Katastrofik) risklerdir. Bu risklerin dahil edilmesi durumunda, standart risklere göre daha yüksek muafiyetler ve özel alt limitler uygulanır. Poliçe hazırlanırken bu afet risklerinin açıkça talep edildiğinden emin olunmalıdır.

Tasarım hatası karmaşık bir konudur ve kapsamı uluslararası standart olan LEG (Loss Emitting from Design) klozlarının seviyesine bağlıdır (LEG 1/2/3). Genellikle, tasarım hatasının neden olduğu hasarlar teminatlı olsa da, LEG1/LEG2 klozlarında sadece hatalı tasarımın düzeltme maliyeti hariç tutulabilir. LEG3, daha geniş kapsam sunar.

Hayır. Ekskavatör, vinç, greyder gibi şantiye makineleri (İş Makineleri) genellikle CAR poliçesine dahil edilmez. Bu makinelerin fiziksel hasarları, ayrı bir poliçe olan CPM (Contractors' Plant and Machinery) – İş Makineleri Sigortası ile teminat altına alınmalıdır. CAR poliçesinde yalnızca inşa edilen işin kendisi ve geçici yapılar/tesisler yer alır.

Projenizi Baştan Sona Güvence Altına Alın

Projenizin türüne (altyapı, üstyapı, tünel vb.) ve coğrafi risklerine özel olarak hazırlanmış en uygun İnşaat All Risk (CAR) Sigortası teklifini hemen alın.

WhatsApp'tan Sorun
Sayfa İçeriği